Odpowiedni układ pokojów jest bardzo ważny. Efektywne zagospodarowanie przestrzeni może umożliwić wygodne użytkowanie nawet stosunkowo niewielkiego mieszkania w bloku. Co zrobić, gdy układ naszego mieszkania nie jest optymalny i planujemy wykonać gruntowny remont? Jak wyburzyć ściany czy zaplanować ich nowe ustawienie?
Zmiana układu pomieszczeń – kiedy jest konieczna?
Aby mieszkanie spełniało oczekiwania właścicieli, musi być dostosowane do ich potrzeb – te jednak zmieniają się na przestrzeni lat. Początkowo młode małżeństwo kupuje mieszkanie z myślą o swoim komforcie, o ładnej okolicy czy wysokim standardzie. Gdy na świat przychodzą dzieci, bardziej istotne zaczynają być funkcjonalność i bezpieczeństwo, a znów innego pokoju potrzebuje przedszkolak, a innego nastolatek. Zmiany potrzeb są naturalne i na przestrzeni lat będzie ich wiele, ale mieszkanie musimy dostosować do nich sami. Jeśli pokoik dla małego dziecka zaczyna być ważniejszy niż szeroki korytarz, albo uznamy, że z dużej sypialni jednak lepiej zrobić dwa mniejsze pokoje, to może oznaczać czas na remont z wyburzaniem ścian.
Ściany nośne i ściany działowe
Przy zmianie układu mieszkania i wyburzaniu ścian, kluczowe jest rozróżnienie ścian działowych i nośnych. Ściany nośne to integralne elementy konstrukcji budynku, które przekazują ciężar stropów, ścian wyższych poziomów czy obciążenia z dachu. Do ich konstrukcji można używać różnych materiałów, w zależności od planów architektonicznych. Z kolei ściany działowe są najczęściej wykonane z płyt gipsowo – kartonowych czy bloczków kartonowych. Pełnią funkcję przegród wewnętrznych i przenoszą jedynie ciężar własny i elementów, które zostały do nich przymocowane.
Jak je odróżnić od siebie? Ściany nośne są zwykle dużo grubsze od ścian działowych, chociaż nie jest to regułą – ściany nośne wykonane z płyt żelbetowych mogą mieć grubość podobną do ścian działowych, trzeba więc być ostrożnym. Jeśli nie jesteśmy pewni co do rodzaju ścian, najlepiej zajrzeć do projektu domu, w którym ta informacja na pewno jest zawarta. Projekty nowszych budynków znajdują się najpewniej u dewelopera, a w przypadku starszych mieszkań konieczna będzie prośba wystosowana do spółdzielni mieszkaniowej o udostępnienie dokumentów.
Wyburzenie ściany nośnej
Znając różnice między ścianą nośną a działową można łatwo domyślić się, jakie skutki spowoduje ich wyburzenie. Wyburzenie ściany nośnej mogłoby być bardzo niebezpieczne i pod żadnym pozorem nie można tego robić bez wcześniejszych konsultacji z konstruktorem czy architektem. Specjalista korzystając z materiałów projektowych wyda opinię, czy wyburzenie ściany nośnej jest możliwe, a jeśli tak, w jaki sposób musi zostać wykonane. Trzeba pamiętać, że ściana nie tylko oddziela jedno pomieszczenie od drugiego, ale także może służyć na przykład jako przewodnik instalacji wentylacyjnej, podpiętej także do innych kondygnacji, co uniemożliwi wyburzenie ściany nośnej.
Jeśli jednak wyburzenie ściany nośnej będzie możliwe, specjalista przygotuje projekt przebudowy – czyli wskaże on, w jaki sposób ścianę nośną zastąpić innym typem konstrukcji, aby zarówno prace remontowe jak i dalsze użytkowanie budynku po zmianach było bezpieczne dla innych mieszkańców. Zastąpienie ściany nośnej innym typem konstrukcji wspierającej jest nazywane “podciągiem”. Są to najczęściej specjalne belki z żelbetu, stali lub drewna, które montuje się w miejsce usuniętych ścian. Sytuacja może wymagać zastosowania większej liczby belek lub dobudowania filarów, jeśli szerokość wyburzonej ściany nośnej przekracza 5 metrów. Aby można było jednak rozpocząć pracę po wydaniu projektu przebudowy przez architekta, konieczna jest jeszcze zgoda urzędu miasta oraz administratora budynku.
Wyburzanie ścian działowych
Wyburzenie ścian działowych jest obwarowane mniejszą liczbą restrykcji niż nośnych. Wyburzenie ściany działowej to prostsze zadanie, ale w tym przypadku także trzeba zachować ostrożność, zwłaszcza jeśli remont dotyczy mieszkań w starym standardzie budownictwa. Czasem konieczna jest nawet zgoda sąsiadów czy też administracji budynku na zburzenie ścian działowych, ponieważ skutkiem ich usunięcia mogą być pęknięcia w mieszkaniu innych lokatorów czy też pękanie sufitu. Z tego względu przed rozpoczęciem prac rekomenduje się konsultacje ze specjalistą, aby zminimalizować ryzyko późniejszych problemów z naprawą uszkodzeń.
W jaki sposób wyburzyć ścianę nośną czy ścianę działową?
Przy wyburzaniu ściany działowej lub ściany nośnej ważne jest odpowiednie przygotowanie remontowanych pomieszczeń. Podłogę oraz wystające elementy (np. kaloryfery) należy zabezpieczyć folią ochronną, oczywiście po opróżnieniu pokoju z wszystkich mebli i wyposażenia. Warto także rozważyć skorzystanie z usług specjalistów, którzy dokonają rozbiórki – konsekwencje nieumiejętnego wyburzania ścian mogą być dość poważne. Jeśli jednak jesteśmy zdecydowani zrobić to sami, potrzebujemy młota pneumatycznego, przecinarki tarczowej lub przebijaka oraz kontenera na odpady budowlane, do którego będziemy wrzucać gruz. Wyburzanie ścian powinniśmy zacząć od góry, od sufitu. Cierpliwie należy usuwać kolejne fragmenty ściany – warto wcześniej także upewnić się, jak przebiegają linie przewodów elektrycznych, wyłączyć dopływ prądu do nich oraz usuwać mur w taki sposób, aby ich nie rozerwać.
Wyburzanie ścian nośnych i ścian działowych może być szczególnie problematyczne w blokach i kamienicach, ze względu na kwestie bezpieczeństwa. Jeśli jednak skorzystamy z usług specjalistów lub dokładnie zadbamy o dokładność w usuwaniu muru i będziemy przestrzegać przepisów BHP, dzięki rozbiórce możemy zmienić układ pokojów i lepiej zagospodarować przestrzeń w naszym mieszkaniu.